Aby wyświetlić tę zawartość zainstaluj lub zaktualizuj odtwarzacz Flash Player.

Atrakcja turystyczna czy szpecąca ruina w centrum miasta – czyli zamek książąt mazowieckich w obiektywie Bogusława Kwiatkowskiego

Wielu ma kłopot z użyciem jakiegoś jednoznacznego określenia dla ruin znajdujących się na wzgórzu w pobliżu centrum Sochaczewa. Dla jednych (historyków) wzgórze z pozostałościami przeszłości jest cennym reliktem, dla innych szpecącą miasto ruiną, inni traktują szczyt wzgórza jako melinę, w której można upić się alkoholem do nieprzytomności.

Robiąc poniższe zdjęcia sam musiałem cicho i ostrożnie omijać nieprzytomne ciała licznych smakoszy zapewne tanich win, którzy smacznie odpoczywali po trudzie spożycia owych szlachetnych trunków. Ci ostatni zapewne nie zdawali sobie sprawy, że historia wzgórza zamkowego w Sochaczewie sięga prawdopodobnie XII wieku, kiedy to wzniesiony został drewniano-ziemny gród, w którym prawdopodobnie miał swoją siedzibę urzędnik zwany kasztelanem. Pisząc o zamku bardzo często musimy używać słowa „prawdopodobnie”. Mało jest pewników, niewiele źródeł pisanych, trochę wiedzy dostarczają badania archeologiczne. Nie wiemy nawet jak wyglądał zamek, w jakimkolwiek okresie historycznym. Możemy tylko snuć domysły, nawet legend nie ma o nim zbyt wiele. Gród w 1286 roku został doszczętnie zniszczony przez najazd litewsko-ruski. Dopiero prawdopodobnie książę rawski Siemowita II (1283–1345) tuż przed śmiercią ufundował murowany zamek. Ale i to nie jest pewne. Według innej hipotezy wznoszenie książęcej budowli rozpoczął książę Siemowit III (1320–1381). W okresie panowania książąt mazowieckich zamek pełnił funkcję zarówno militarną, jak i polityczną. W 1377 roku Siemowita III zorganizował na zamku spotkanie licznych mazowieckich wielmożów.  Owocem spotkania było uchwalenie tzw. „statutów sochaczewskich”, czyli pierwszego znanego pisanego zbioru praw dla całego Mazowsza. W 1476 roku Sochaczew przyłączony został do Korony. Budowla przestała pełnić funkcję  siedziby książęcej, stała się za to siedzibą starosty. Ci ostatni dokonywali przebudowy zamku, jednak pomimo prowadzonych remontów i modernizacji stan wciąż w dużej części drewnianego założenia pogarszał się z roku na rok. Los warowni – według niektórych badaczy zamku – przypieczętowała katastrofa budowlana, która dotyczyła prawdopodobnie osunięcia się północnego stoku wzniesienia. Zniszczenia były na tyle duże, że król Zygmunt III Waza w 1608 roku nakazał ówczesnemu staroście sochaczewskiemu Stanisławowi Radziejowskiemu odbudowanie zamku. W czasach potopu (1655–1660) Szwedzi najpierw zajęli, a następnie spalili sochaczewski zamek.  Zniszczeniu uległa wówczas część wyposażenia wraz z przechowywanymi tam księgami grodzkimi miasta Sochaczewa. Odtąd na blisko półtora stulecia budowla popadła w ruinę. Dopiero w latach 1789–1990 miejscowy starosta Walicki (Walewski?) odbudował gmach przeznaczają go na cele urzędowo-kancelaryjne i siedzibę archiwum. Po wybuchu powstania kościuszkowskiego w 1794 roku został zniszczony w wyniku ostrzału artyleryjskiego przez żołnierzy pruskich. Prób jego odbudowy nigdy już nie podjęto i od tamtej pory stan ruin systematycznie się pogarsza.

Od redakcji: Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część ani całość materiałów fotograficznych zamieszczonych na stronie zgodnie z życzeniem osób przekazujących zdjęcia nie może być reprodukowana ani rozpowszechniana w sposób drukarski, kserograficzny, elektroniczny, mechaniczny, fotograficzny, nagrywający i inny, nie może być przechowywana w jakiejkolwiek bazie danych bez pisemnej zgody właściciela praw autorskich do zdjęć lub zbiorów zdjęć. Kopiowanie oraz wykorzystywanie zdjęć w publikacjach książkowych czy internetowych w celach komercyjnych i innych (naukowe, oświatowe, urzędowe) wymaga indywidualnej zgody właściciela praw autorskich zdjęć. Redakcja portalu nie pośredniczy w kontaktach między Czytelnikami portalu a autorami zdjęć lub zbiorów zdjęć. Portal jest chroniony programem antyplagiatowym przeszukującym zasoby internetu w czasie rzeczywistym w celu znalezienia ewentualnego naruszenia praw autorskich. Redakcja portalu nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne naruszenie praw autorskich przez osoby chcące zamieścić zdjęcia na portalu. {multithumb popup_type=lightbox blog_mode=popup thumb_width=170 thumb_height=110 max_thumbnails=0 num_cols=5}

mt_gallery:Zamek książąt mazowieckich